ქართული ჯავშანტექნიკის ისტორიიდან

პირველი რესპუბლიკის პერიოდში „გარფორდის“ ბაზაზე აწყობილი ქართული  არმიის ჯავშანავტომობილი, სახელწოდებით "Гарфорд-Путилов" (Garford - ამერიკული ავტომწარმოებელი ფირმა, Путилов - ქარხანა რუსეთის იმპერიაში, სადაც მანქანის შეჯავშნა მოხდა). 

მანქანის მონაცემები:

• მანქანის მასა 8,6 ტონა; 
• ჯავშნის სისქე 6,5მმ; 
• ძრავის სიმძლავრე 30ცხ/ძ; 
• სიჩქარე 18კმ/სთ; 
• სვლის მარაგი 120კმ; 
• ეკიპაჟი 8-9 კაცი. 

მანქანა აღჭურვილი იყო 

• 3 ერთეული 7,62მმ კალიბრის მაქსიმის ტყვიამფრქვევით
• ერთი ცალი 76მმ. კალიბრის, 1910 წლის მოდელის „არფორდის“ ქვემეხით. 

ჩვენს მანქანას „პროლეტარი“ ეწოდებოდა და სახალხო გვარდიის ჯავშნოსან ავტომობილთა რაზმში ირიცხებოდა.

პირველი რესპუბლიკის დროს, აღნიშნული მანქანების აქტიურად გამოიყენებოდა. სავარაუდოდ ქართულმა სამხედრო ნაწილებმა მცხეთიდან უკანდახვევისას ეს ჯავშანმანქანა, კომუნისტებს რომ ხელში არ ჩავარდნოდა, ააფეთქეს.

ასევე ქართული არმიის რიგებში ირიცხებოდა ჩემთვის ჯერ-ჯერობით ამოუცნობი ქვემოთ მოყვანილი ორი ჯავშანავტომობილი