Saturday, August 10, 2019

არხანგელსკში აფეთქების შედეგად რადიოაქტიური ფონი გაიზარდა

როგორც ცნობილია, ამა წლის 8 აგვისტოს, რუსეთში, არხანკელსის მახლობლად მდებარე პოლიგონზე საცდელი ფრენის დროს დაუსახელებელი რაკეტის ძრავის აფეთქება მოხდა. რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს განცხადების თანახმად დაიღუპა ორი და დაშავდა ექვსი ადამიანი, მათ შორის არიან როგორც სამხედრო ასევე სამოქალაქო (მწარმოებლი კომპანიის წარმომადგენლები) პირები.

რუსეთის ტავდაცვის სამინისტრო აღნიშნავს, რომ აფეთქების შედეგად ატმოსფეროში მავნე ნივთიერებები არ გაფრქვეულა, რადიაციული ფონი ნორმალურია.


9М730 Буревестник-ის ასაწყობი საამქრო 

თუმცა როგორც ჩანს რადიაციული დაბინძურება მაინც მოხდა და ამისი მიზეზი ბირთვული ძალური დანაგარის მქონე ფრთოსანი რაკეტა 9М730 Буревестник-ი გახდა. ამას ქვემოთ მოყვანილი რამდენიმე დეტალიც ადასტურებს:

  • თეთრი ზღვაში მდებარე დვინის ყურეში 9 აგვისტოდან 10 სექტემბრის ჩათვლით ცურვა აიკრძალა (წყარო - ПРИП Архангельск).
  • ამერიკული კომპანია Planet-ის მიერ გავრცელებული თანამგზავრული ფოტოებით თუ ვიმსჯელებთ, თეთრი ზღვის იმ რაიონში, სადაც სარაკეტო ძრავის გამოცდა მიმდინარეობდა და სადაც ხანძარი და აფეტქება მოხდა, შემჩნეული იქნა სატრანსპორტო ტანკერი «Серебрянка», რომელი რადიოაქტიური ნარჩენების შესაგროვებლად და ტრანსპორიტრებისთვის გამოიყენება. აღნიშნული ფაქტი იმაზ ემეტყვეელებს, რომ ბირთვული ძალური დანადგარით აღჭურვი რაკეტის ძრავა აფეთქდა (წყარო -  Jeffrey Lewis).
  • რუსეთმა როგორც ჩანს "ახალ მიწაზე" მდებარე პანკოვოს საცდელი მოედნის დახურვის შემდეგ, მსგავსი მოედანი ნენოკსში ააშენა (არხენგელსკთან მდებარე დასახლებული პუნქტი, რომლის მახლობლადაც განთავსებულია საცდელი პოლიგონი). სავარაუდოდ ნენოკსში ბირთვული ძალური დანადგარით აღჭურვილი  ფრთოსანი რაკეტა 9М730 Буревестник-ის (NATO-ს კლასიფიკაციით SSC-X-9 Skyfall) გამოცდები მიმდინარეობდა. ამის დამადასტურებლად ქვემოთ მოყვანილი ფოტოებიც გამოდგება - პირველ ფოტოზე ბირთვული ძალური დანადგარით აღჭურვილი  ფრთოსანი რაკეტა 9М730 Буревестник-ის გაშვებაა აღბეჭდილი, მეორე ფოტოზე პანკოვოს, აწ უკვ ედახურული, სასტარტო მოედანია ასახული, რომელიც ერთი-ერთში ჰგავს პირველ ფოტოზე ასახულ სასტარდო მოედანს და ბოლოს, მესამე ფოტოზე პანკოვოსა და ნანოკსას სასტარტო მოედნების შედარებითი ზედხედია.

ბირთვული ძალური დანადგარით აღჭურვილი  ფრთოსანი რაკეტა 9М730 Буревестник-ის მომენტი

პანკოვოს გაუქმებული სასტარტო მოედანი

პანკოვოსა და ნანოკსას სასტარტო მოედნების შედარებითი ზედხედი

ფრთოსანი რაკეტა 9М730 Буревестник-ის შესახებ სტატიები იხილეთ შემდეგ ბმულებზე:

და ასევე დამატებით რამდენიმე ფოტო არხანგელსკიდან - პირველ ორ ფოტოზე დაზარალებულების ტრანპოსტირება სამოქალაქო რეანიმობილითა და ვერტმფრენით, მესამე ფოტოზე არხანგელსკში, აფითიაქზე გამოკრული წარწერა  - "იოდი არ გვაქვს" (როგორც ცნობილია რადიაქტიული დაბინძურების დროს იოდი ყველაზე კაი საშუალებაა, მას ორგანიზმიდან რადიაცია გამოყავს).


Thursday, August 8, 2019

აშშ-ს არმიამ მომავლის საბრძოლო მანქანის კონცეპტუალური იერი გაასაჯაროვა.

აშშ-ს არმიის "საბრძოლო შესაძლებლობების განვითარების სარდლობის C5ISR" (Command, Control, Computers, Communications, Cyber, Intelligence, Surveillance and Reconnaissance) ცენტრის საიტზე უპილოტო საბრძოლო მანქანის რამდენიმე გამოსახულება იქნა გამოქვეყნებული.



სტატიის თანახმად ""არმიის მომავლის ტექნოლოგიების სარდლობა" (Army Futures Command, შემოკლებით AFC) იტერატიულ ექსპერიმენეტებს ახორციელებს, რათა არმიას ჯავშანტექნიკის ევოლუციაში რევოლუციური ნაბიჯის გადადგმაში დაეხმაროს". მაგრამ თვითონ სტატიაში ყურადღებას კონცეფციის პირველად გასაჯაროვებული ვიზუალური იერი იქცევს ყურადღებას.


სტატიის თანახმად პერსპექტიული სახმელეთო პილოტრიებად-უპილოტო პლატფორმას დაცული კავშირი ექნება სხვა არასაბრძოლო პლატფორმებთან და რობოტიზირებულ საბრძლო მანქანებთან.


აღნიშნული კონცეფციის შესახებ სტატია იხილეთ ბმულზე - აშშ-ს არმიის რობოტიზირებული საბრძოლო მანქანების პროგრამა

AM General Humvee - ბაბუის შესანიშნავი პრომოვიდეო


კომპანია AM General-ის საკულტო ყველგანმავალის - HMMWV-ს საწარმოო ხაზი და მისი მულტიფუნქციური შესაძლებლობების საკმაოდ ეფექტური ვიდეო რგოლი.

Wednesday, August 7, 2019

С-70 Охотник - სტელს ტექნოლოგია 38 წლის დაგვიანებით

საფიქრელი მასალა ქართველ პატრიოტებს - მარცხნივ რუსული უპილოტო С-70 Охотник (პირველი ფრენა 2019 წლის 3 აგვისტო), მარჯვნივ F-117 Nighthawk (პირველი ფრენა 1981 წლის 18 ივნისი).


P. S. შეგახსენებთ, რომ 3 აგვისტოს რუსულმა უპილოტომ პირველი ფრენა განახორციელა. ვიდეო იხილეთ ბმულზე - რუსების უახლესმა უპილოტომ С-70 Охотник-მა პირველი ფრენა განახორციელა

რუსების უახლესმა უპილოტომ С-70 Охотник-მა პირველი ფრენა განახორციელა

3 აგვისტოს, რუსეთის უახლესმა, თემა "Охотник"-ის ფარგლებში შექმნილმა, უპილოტო საფრენმა აპარატმა С-70-მა, პირველი ფრენა შეასრულა. ამის შესახებ ინფორმაციას რუსეთის თავდაცვის სამინისტრო ავრცელებს.



კომპანია "Сухой"-ისმიერ შექმნილმა სადაზვერვო-დამრტყმელი უპილოტო საფრენი აპარატ С-70-ის პირველმა ნიმუშმა, 2019 წლის 3 აგვისტოს, მოსკოვის დროით 12 საათსა და 20 წუთზე, საცდელი ფრენა შეასრულა. აპარატმა 20 წუთი იფრინა, რომლის დროსაც აეროდრომს 600 მეტრის სიმაღლეზე რამდენიმე წრე დაარტყა.

 С-70 Охотник-ის პირველი ფრენის ვიდეო (ვიდეო გადიდებადია)


P.S. აღნიშნული უპილოტოს შესახებ პირველი ფოტოები 2019 წლის 23 იანვარს გავრცელდა, მათი ხილვა შემდეგ ბმულზეა შესაძლებელი - უახლესი რუსული სტრატეგიული უპილოტო С-70 Охотник

იუგოსლავიური М84 უახლესი ამერიკული M1A2SEPv2-ის თბოხედვის სამიზნეში

ინტერნეტში იშვითი ფოტო გავრცელდა - რომელზეც M1A2SEPv2 Abrams-ის თბოხედვის კამერის ხედია ასახული. ამერიკელებმა ქუვეითში სწავლების დროს საბჭოთა Т-72-ის იუგოსლავიური ანალოგი, M84 გამოიჭირეს თავის სამიზნეში. თბოხედვის ეკრანზე კარგად ჩანს თუ ტანკის რომელი დეტალები ანათებს ყველაზე მეტად. ასევე შთამბეჭდავიას აღმოჩენილი სამიზნის მაღალი დეტალიზაცია - როგორც ჩანს მანძილი ტანკიამდე 1200 მეტრია.


M84-ების მიწოდება ქუვეითში 90-იანების დასაწყისში დაიწყო, მაშინ ჯერ კიდევ არსებობდა იუგოსლავიის რესპუბლიკა. ამ ტანკების მცირე რაოდენობამ 1991 წელს ერაყთან ომშიც მოასწრო მონაწილეობის მიღება.

21-ე საუკუნის დასაწყისში ქუვეითი მათ მოდერნიზაციას გეგმავდა. პროგრამაში კონკურენციას ხორვატული და სერბული კომპანიები უწევდნენ ერთმანეთს, სერბებს რუსი სოეციალისტებიც ეხმარებოდნენ. საბოლოოდ ქუვეითმა M84-ების მოდერნიზაცია არაპერსპექტიულად ჩათვალა და პროგრამაც დაიხურა.

ბოლო წლებში გავრცელებული ცნობების თანახმად, M84-ის მთელი პარკი, მოხსნილი იქნა სამსახურიდან და შემნახავ ბაზებზე იქნა დაკონსერვებული, მაგრამ როგორც ჩანს მცირე ნაწილი მაინც განაგრძობს სამსახურს და სავარაუდოდ პირობითი მოწინააღმდეგის აღსანიშნავად გამოიყენება.

Saturday, August 3, 2019

პენტაგონის სამხედრო შესყიდვების რადიკალური ზრდა


საკმაოდ საინტერესო დოკუმენტი, სახელწოდებით DEPARTMENT OF DEFENSE SELECTED ACQUISITION REPORTS (SARS) DECEMBER-2018., რომელშიც ასახულია 2018 წლიდან დღემდე შესყიდვების ზრდის დინამიკა.

მაგალითად:

  • DDG-51 Arleigh Burke-ს ტიპის ნაღმოსნების რაოდენობა 95-დან 97-მდე გაიზარდა (2018 წლამდე დაგეგმილი ხომდების რაოდენობა 87 იყო).
  • JDAM ბომბების შესყიდვები 336,433 ერთეულიდან 370,219 ერთეულამდე გაიზარდა.
  • AIM-9X Block 2 და  Block 2+ ტიპის რაკეტების შესყიდვა გაორმაგდა - რაოდენობა ფლოტმა 3,352 ცალიდან 6,309 ცალამდე, ხოლო ავიაციამ 2,648 ცალიდან 5,326 ცალამდე, გაზარდა.
  • Patriot-ის გზაგადამჭრელი, PAC-3 MSE ტიპის რაკეტების, შეკვეთის მოცულობა 1,723 ცალიდან 3,100 ცალამდე გაიზარდა.
  • M109 PIM-ების რაოდენობა გაიზარდა 574-დან 689-მდე.
  • KC-130J-ბის რაოდენობა გაიზარდა 104-დან 111-მდე.
  • LPD-17 San Antonio-ს ტიპის სადესანტო ხომალდების რაოდენობა 13-დან 26-მდე.
  • სახომალდო ბაზირების SM-6 ტიპის ანტირაკეტების რაოდენობა 1,800 ცალიდან 2,331 ცალამდე გაიზარდა. FY2024-დან SM-6 Block IA-წარმოება წელიწადში 120-დან 189 ხალამდე  გაიზრდება.

Friday, August 2, 2019

თბილავიამშენის Су-25 აფრიკისთვის


თბილავიამშენის მიერ აფრიკის ერთ-ერთი ქვეყნისთვის გარემონტებული Су-25

Wednesday, July 31, 2019

აშშ-ს არმიის ორი უახლესი თსდ - Hawkeye და Brutus საცეცხლე გამოცდებზე

აშშ-ს ეროვნული გვარდიის სარდლობის მიერ ორგანიზირებულ სწავლება Northern Strike 19-ზე, FMTV-ს ტიპის სატვირთოზე დამონტაჯებული აშშ-ს არმიის უახლესი, 155 მილმეტრიანი ჰაუბიცა გამოჩნდა.



155 მილიმეტრიანი ექსპერიმენტალური ქვემეხი, რომელმაც სახელწოდება "Brutus"-ი მიიღო, 25 ივლისს, მიჩიგანის შტატში, გრეილინგის ბაზაზე მიმდინარე სწავლება Northern Strike 19-ზე იქნა წარმოდგენილი.

აღნიშნული ქვემეხის შესახებ სტატია იხილეთ ბმულზე - აშშ-ს არმიის პერსპექტიული 155მმ-ნი ჰაუბიცა სატვირთოს ბაზაზე

თვითმავალი საარტილერიო დანადგარი კომპანიების - AM General-ისა და Mandus Group-ის მიერაა შემუშავებული და მასში ბუქსირებადი M777-ის ქვემეხია გამოუყენებული, რომელიც  FMTV (Family of Medium Tactical Vehicles)-ის ტიპის სატვირთოზეა დამონტაჟებული. უკუცემის შესამცირებლად კომპლექსი ჰიდროპნევმატური ჩამხშობითაა აღჭურვილი. ჰაუბიცა მრავალფეროვან საბრძოლო მასალებს მოიხმარს, რომლებიც ეფექტურად ანადგურებენ დაცულ და დაუცველ სამიზნეებს, ქმნის მობილური და მანევრული შენაერთებისთვის წინაღობებს და შეუძლია გამოიყენოს მანათობელი გასროლები.

ახალი ჰაუბიცის შესახებე დეტალები არ გავრცელებულა, ტუმცაღა აღინიშნა რომ აშშ-ს არმია დაინტერსებულია ახალი, უფრო მობილური და მსუბუქი საარტილერიო დანადგარებით. 


ახალამა, სატვირთოზე დამონტაჟებულმა, ჰაუბიცამ სავარაუდოდ აშშ-ს არმიასა და საზღვაო ქვეითების შეიარაღებაზე არსებული ბუქსირებადი M119 და M777 უნდა ჩაანაცვლოს. 

Northern Strike 19-ზე ასევე გამოცდილი იქნა მობილური 105 მილიმეტრიანი ქვემეხი Hawkeye, რომელიც ასევე AM General / Mandus Group-ის ერთობლივი პროექტია. ქვემეხის საცეცხლე გამოცდები აშშ-ს ეროვნული გვარდიის 122-ე საველე არტილერიის, მე-2 ბატალიონმა განახორციელა.

Hawkeye სასროლეთზე

F-22-ის ატყავებული ცხვირი და მის ქვეშ განთავსებული სრულიად უცნაური და უცნობი ზედაპირი

შტატ ვისკონსინში, ქალაქ ოშკოშში გამართულ ავიასალონ EAA-ზე, გამანადგურებელი F-22 Raptor-ის გამოსვლა მთავარ მოვლენად იქცა. Raptor-ების დემო ჯგუფი ვირჯინიაში დისლოცირებული ლენგლის ავიაბაზიდან ჩამოფრინდა. ჯგუფის ერთ-ერთ გამანადგურებელს კოროზიისგან ძალიან დაზიანებული კორპუსი აღმოაჩნდა, კერძოდ კი ფანარის წინ, ცხვირის ზედა ნაწილზეა საუბარი (თუმცა კოროზია კორპუსის სხვა ადგილებზეც შეიმჩნეოდა).



აღნიშნული სექცია იმდენად იყო დაზიანებული, რომ აშკარად ჩანდა ის უცნაური ზედაპირი რაც საღებავებისა და რადიომშთანთქავი საფარველის ქვეშ იმალება.

როგორც ფოტოებზე ჩანს ეს არაა მხოლოდ ზედაპირის კოროზია - როგორც ჩანს გარე საღებავის ქვეშ არსებული რადიომშთანთქავი მასალა (Radar-Absorbent Material - შემოკლებით RAM) სრულიად გაქრა. როგორც ჩანს ცხვირის ზედა ნაწილში ხვრელებს დაუღიათ პირი, მაგრამ რეალობაში ეს ასე არაა. დაკვირვების შედეგად ხვდები რომ ამ მონაკვეთზე ნახევრადგამჭვირვალე საფარველია, რომელიც ქმნის ერთგვარ გარსსაცმს ან ნაჭუჭს, რომელიც შიდა, ქაფისმაგვარი სტრუქტურის ლამინირებას ახდენს. მაგრამ F-22-ის ცხვირი მაინც ცარილად გამოიყურება.

სარაკეტო გაშვების გაფრთხილების AN/AAR-56-ის ოპტიკური სენსორის ფანჯარაც კი თითქსო ჰაერშია გამოკიდებული. ეს რომ მართლა ხვრელები და სიცარიელეები ყოფილიყო, მაშინ ფრენის მომენტში  მოხდებოდა მათო მოგლეჯვა, დეტალების ვიბრირება და გამოიწვევდა უარყოფით ეროდინამიკურ და ამროტიზაციულ ეფექტს და კიდევ სხვა მრავალ პრობლემას. მაგრამ მიუხედავად ამისა ჩვენ ვუმზერთ მასალათმცოდნეობის და მშენებლობის რეალურად სასწაულ მეცნიერებას, რომელიც ჩვენთვის სრულიად უცნოლბი და უცხოა და რადიკალურად განსხვავდება იმისგან, რაც აქამდე მე-4 თაობის გამანადგურებლებზე იყო გამოყენებული.

თვითონ ვრცელი სტატია F-22-ის სპეცსაფარველისა და მასზე მუშაობის შესახებ და ბევრი სხვა საინტერესო დეტალებით შეგიძლიათ იხილოთ შემდეგ ბმულზე - These Images Of An F-22 Raptor's Crumbling Radar Absorbent Skin Are Fascinating


P.S. F-22-ის სპეციალური საფარველის აღდგენას სამ კვირამდე დრო ესაჭიროება - ხდება დაზიანებული ზედაპირის ამოჭრა, გახეხვა და გასუფთავება, შემდეგ ისევ რადიომშთაქავი საფარველით დაფარვა და ზემოდან საღებავის სგადასმა. თვითონ პროცედურა ტოქსიკურ მასალებთან ურთიერთობას მოიცავ, ამიტომაც ტექპერსოსნალი სპეციალური კოსტუმებით მუშაობს - ამ კოსტუმების გამო ამ ადამიანებს "მარსიანელებს" უწოდებენ.